Endüstriyel toplumun temel sağlık sorunlarından biri haline gelen kanser, vücudumuzdaki hücrelerin belirli bir alanda kontrol edilemez şekilde çoğalarak belirli bir hacme sahip bir kitle oluşturmasıdır. Böylelikle giderek büyüyen kanser dokusu gerek çevre dokuları iterek, gerek hasar vererek, gerekse de içlerindeki hücrelerin salgılayabildiği bazı maddelerin yan etkileri ile sağlığımızı tehlikeye atarlar.
Kanser ile tümör kelimesi eşanlamlı gibi görünse de tümör sözcüğü esases yumru anlamına gelir. Vücudumuzda çıkan her yumru bir tümördür.
Ama her tümör kanser değildir. Kanseri, kötü huylu tümör olarak değerlendirmek gerekir. Vücudumuzdaki benler, lekeler, şişilikler, yağ bezeleri, kistler ise iyi huylu tümörler olarak bilinir.
Derimiz de kanser oluşturma potansiyeline sahip bir dokudur. Derinin mikroskop altında incelenebilen çeşitli tabakaları vardır. Derinin bu tabakaları içinde çeşitli hücre türleri yer almaktadır. Özellikle 3 tip hücre kanser oluşturma potansiyeline sahiptir. Bunlardan melanositler, derinin rengini veren melanin maddesini üretir. Bazal hücreler, derideki yeni hücre katmanlarının üretilmesini sağlarken keratinositler derinin normal yapıtaşları olarak yer alırlar. Bunlar dışında çeşitli hücre tipleri de yer almaktadır ve bunlar da nadiren de olsa kanser geliştirebilir.
Yapılan istatistiksel çalışmaların bir çoğu Avrupa ve ABD kökenli. Söz gelimi, ABD’de 2017 yılında 87110 yeni invazif (ileri evre) melanom vakasının tanı alması beklendi. Bunlara göre her saat başında bir kişi melanom yüzünden ölüyor, milyonlarca lira deri kanserinin sadece tedavisi için harcanıyor, 50 yaş altında kadında, 50 yaş ve üstünde ise erkeklerde melanoma yakalanma sıklığı diğer cinse göre daha yüksek. Kafkaslar, Hispanikler, Çin ve Japon halkında cilt kanseri riski daha fazla olarak gösterilmiş. Çocukluk çağı kanserlerinin %3’ünü melanom oluşturmakta ve bunların yaklaşık %40’ında yanlış tanı ve bekletmeler nedeniyle ileri evrede tanı konmaktadır.
Günlük düzenli 15 faktör ve üzeri güneş kremleri, skuamöz hücreli deri kanseri riskini %40, melanom riskini %50 oranında azaltmaktadır.
ABD istatistiklerine göre her yıl 419000’den fazla insan sadece yapay ultraviyole kaynakları (solaryum gibi) ile güneşlenme ile ilişkili olarak deri kanserine yakalanmaktadır [23]. Güneşlenmeye bağlı bazal hücreli kansere yakalananların oranı sigaraya bağlı akciğer kanserine yakalananlardan daha fazladır [23]. Ülkemizde çeşitli kanser istatistikleri bulunmakla birlikte deri kanserleri ile ilgili tatmin edici yayınlar sınırlı sayıdadır.
